Przyczyny anafilaksji u dzieci – co warto wiedzieć?

Jedzenie jest najczęstszą przyczyną anafilaksji w każdym wieku. Jad owadów błonkoskrzydłych (pszczół i os) częściej występuje u dzieci i młodzieży w wieku szkolnym. Leki są częściej przyczyną anafilaksji u nastolatków, a bardzo rzadko u przedszkolaków.

Anafilaksja u dzieci spowodowana pokarmem

Najczęstszymi produktami spożywczymi powodującymi anafilaksję u dzieci są mleko, jaja, ryby, rośliny strączkowe i orzechy. Częstość ich występowania jest jednak różna w różnych krajach, w zależności od zwyczajów żywieniowych, poziomu narażenia i sposobu przygotowywania żywności.

Anafilaksja po użądleniu przez owady błonkoskrzydłe

Większość zgonów w wyniku użądlenia przez pszczoły lub osy dotyczy osób dorosłych. Częstość występowania reakcji anafilaktycznych u dzieci wynosi 1%.

Anafilaksja wywołana przez leki, substancje biologiczne i szczepionki

Najczęstszymi lekami wywołującymi anafilaksję są niesteroidowe leki przeciwzapalne i antybiotyki. W Europie amoksycylina jest najczęściej stosowanym lekiem w anafilaksji u dzieci, co prawdopodobnie wynika z jej dużego spożycia. Przypadki anafilaksji wywołanej immunoterapią swoistą (leczenie mające na celu zmniejszenie uczulenia na pewne alergeny) są bardzo rzadkie (0,2-0,5% podanych dawek).

Jeden na 2,5 miliona przypadków kończy się śmiertelną anafilaksją. Szczepionki wywołują reakcje anafilaktyczne bardzo rzadko (1,3 przypadku na 1 milion podań). Najczęściej dotyczy to szczepionek MMR i szczepionek przeciwko grypie.

Czynniki wywołujące anafilaksję u dzieci

Niektóre sytuacje sprzyjają rozwojowi anafilaksji, np. aktywność fizyczna i przyjmowanie leków. Anafilaksja wywołana wysiłkiem fizycznym jest rzadkim schorzeniem występującym u około 0,05% młodzieży w wieku 11-15 lat. Zwykle wiąże się z osobistym wywiadem w kierunku atopii, a w niektórych przypadkach występują zmiany genetyczne, które sprzyjają występowaniu kilku przypadków w rodzinie.

Najczęściej ćwiczenia fizyczne są czynnikiem sprzyjającym anafilaksji wywołanej przez inny czynnik wyzwalający. Nawet w połowie przypadków dziecko spożyło w ciągu ostatnich godzin pokarm, na który jest uczulone (anafilaksja wysiłkowa zależna od pokarmu). Do najczęściej występujących pokarmów należą: pszenica i inne zboża, orzechy i ryby. Inne znane czynniki wywołujące chorobę to przyjmowanie niesteroidowych leków przeciwzapalnych, przebywanie w gorącym, zimnym lub wilgotnym środowisku, menstruacja, wypełnienia stomatologiczne lub zbieganie się wysiłku fizycznego z sezonem pylenia.

Więcej wpisów dotyczących wychowywania dzieci, nauki, edukacji, przeczytasz w serwisie kulturalny.pl.

Dziecięca anafilaksja idiopatyczna

Anafilaksja idiopatyczna to stan, w którym po przeprowadzeniu pełnego badania alergologicznego nie można zidentyfikować ani czynnika wywołującego, ani oczywistego czynnika wyzwalającego. Początkowo opisywano to schorzenie u dorosłych, ale później opisywano przypadki u dzieci, w tym niemowląt. Częstość występowania nie jest znana, a rokowanie jest pomyślne.

Leczenie tych epizodów anafilaksji jest identyczne (adrenalina domięśniowa) jak w przypadku znanych przyczyn. U niektórych pacjentów, u których epizody są bardzo częste, można zastosować leczenie profilaktyczne w celu ich zmniejszenia.